یک دایره رنگ ابتدایی که در آن رنگهای قرمز، زرد و آبی وجود دارند، در واقع چرخه رنگ سنتی در هنرهای تجسمی بهشمار میآید. آیزاک نیوتون (به انگلیسی: Isaac Newton) در سال ۱۶۶۶ اولین نمودار رنگ دایره شکل را به وجود آورد. از آن زمان تا کنون، دانشمندان و هنرمندان به مطالعه و طراحی نمونههای متنوع و مختلف این مفهوم اولیه بودهاند. اختلاف نظرهای متعدد دربارهٔ صحت و برتری یک چیدمان نسبت به دیگری، مدام موجب بروز مناقشاتی در این جمع شده است؛ اما در حقیقت، هر دایره رنگی که ترتیب منطقی رنگهای خالص در آن رعایت شده باشد، موثق و قابل استفاده خواهد بود.
در دایره رنگ، رنگهای اصلی و رنگهای مکمل وجود دارند.
دایره رنگ، از رنگهای زرد، نارنجی، قرمز، صورتی، بنفش، نیلی، آبی آسمانی و سبز تشکیل شده است.
رنگهای مکمل روبرو هر رنگ قرار دارد؛ مثلا مکمل زرد، بنفش است.
چرخه رنگها بر اساس رنگهای رنگین کمان تنظیم شده است: قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی و بنفش. با قرار دادن این طیفها در حول یک دایره ترکیب جدید، ولی در چرخه رنگها یافت میشود. با استفاده از این چرخه رنگ فهمیدن ارتباط بین رنگهای مختلف آسانتر خواهد شد.
رنگهای اصلی:
رنگهای اصلی (قرمز، زرد و آبی) رنگهای خالص بوده و از ترکیب هیچ رنگ دیگری به دست نمیآیند. اگر سه رنگ با هم مخلوط شوند نتیجه کار رنگ خاکستری تیره فامدار (یا به قولی دیگر سیاه یا قهوهای) است.
رنگهای ثانویه:
از ترکیب مساوی دو رنگ اصلی رنگهای ثانویه به دست میآید. نارنجی، سبز و بنفش رنگهای ثانویه هستند.
رنگهای مکمل:
اگر دو رنگ باهم مخلوط شوند و خاصیت رنگین بودن یکدیگر را خنثی کنند، مکمل یکدیگر هستند. نکته جالب اینجاست که اگر دو رنگ مکمل در مجاورت هم قرار گیرند، خاصیت رنگین بودن یکدیگر را تشدید خواهند کرد. در دایره رنگ، رنگهای مکمل به صورت دو سر قطر دایره روبروی هم قرار دارند.
- برای دیدن پاسخ سوالات و ویدیو های آموزشی بیشتر یه صفحه سوالات متدوال مراجعه کنید.
ویدیو ترکیب پذیری رنگ های ماری ورک (چرخه رنگ):